اهرام طاقچهای باقیماندهای از شهر تاریخی ال تاجین در مکزیک است. این بنای شگفت انگیز که قدمت آن به قرنها پیش بازمیگردد یکی از مهمترین آثار باستانی در آمریکای مرکزی به شمار میرود. با نیک پرداخت همراه شوید تا بیشتر در مورد این شهر تاریخی بدانیم.
تصور بر این است که شهر تاریخی ال تاجین (El Tajin) بین سالهای ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یعنی بعد از فروپاشی شهر تتیهواکان (Teotihuacan) و پیش از ظهور امپراطوری آزتک (Aztec) شکل گرفته است. این شهر تاریخی در زمان خود پر رونقترین شهر در شمال شرق منطقه مزو آمریکا به شمار میرفته است. تاثیرات فرهنگ این شهر را نه تنها بر روستاها و تمدنهای مرکز مکزیک بلکه در سراسر سواحل خلیج و تمدن مایاها میتوان مشاهده کرد.
پایهگذاری شهر تاریخی ال تاجین
بدون شک شگفت انگیزترین نماد شهر تاریخی ال تاجین اهرام نیچز است. ارتفاع این بنا به ۲۰ متر میرسد و از ۷ تراس پلکانی تشکیل شدهاست. هر یک از چهار طرف هرم، با انباشتن ردیفهایی از طاقچههای کوچکِ تشکیل شده از بلوکهای سنگی ساخته شده است. این اهرام ۳۶۵ طاقچه داشته و گمان میرود که از آن به عنوان تقویمی نجومی برای در دست داشتن روزهای سال استفاده میشده است.
هویت سازندگان این بنای عظیم همواره معمایی برای باستانشناسان و مورخان بوده است. بر اساس محتملترین نظریه تصور بر آن است که شهر تاریخی ال تاجین توسط اجداد بومیان توتاناک (Totonac) و هواستک (Huastec) که امروزه نیز در این منطقه زندگی میکنند ساخته شده است. تخمین باستانشناسان نشان میدهد که زمانی جمعیت این شهر به ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ نفر میرسیده است. در آن زمان این ساکنان خانههایشان را در زمینهایی بنا کرده بودند که امروزه پوشیده از جنگل است.
با برپایی شهر ال تاجین جای خالی که در پی فروپاشی تمدن تتیهواکان ایجاد شده بود پر شد. شهر تاریخی ال تاجین بعد از شکلگیری به مرکز اصلی داد و ستد در منطقه مزو آمریکا مبدل شد. بازرگانان محصولات داخلی مانند سنگهای ابسیدین برای ساخت سلاح، سنگ یشم برای زیورآلات و مواد غذایی مانند وانیل، میوه، ذرت و دانههای کاکائو را به مناطق دیگر صادر کردند. در حقیقت باور بر این است که تمدن ال تاجین اولین مردمانی بودهاند که نوع خاصی از ارکیده را برای تولید وانیل کشت کردند.
فروپاشی شهر تاریخی ال تاجین
استفاده انحصاری شهر ال تاجین از راههای بازرگانی و فراوانی منابع طبیعی باعث رشد و شکوفایی اقتصادی آن شد. اما در نهایت نابودی این شهر را نیز به دنبال داشت. تمدن آزتک در نزیکی این منطقه بعد از فتوحات پیدرپی در مرکز مکزیک در حال رشد بودند. تمدن آزتک روز به روز قدرت بیشتری به دست میآورد و در قرن یازدهم توانست به عنوان مرکز قدرت منطقه شهرت بسیاری به دست آورد. با این وجود منابع طبیعی ناچیز تمدن آزتک باعث شد تا به گسترش قلمرو خود به مناطق پر رونقتر چشم بدوزند.
در نتیجه امپراطوری آزتک نظر خود را به زمینهای حاصلخیز سرزمینی که امروز واراکروز (Varacruz) نامیده میشود دوخت. پایان کار شهر تاریخی ال تاجین زمانی فرا رسید که ارتش نیرومند آزتک نیروهای خود را به حمله به آن واداشت. بعد از اتمام جنگ شهر کاملا خالی از سکنه شد.
بازماندگان شهر ال تاجین که از حملههای آتی امپراطوری آزتک وحشت داشتند تسلیم شده و تحت فرمان امپراطوری درآمدند. حکمرانی امپراطوری آزتک بر بازماندگان ال تاجین بسیار دور از انسانیت و وحشیانه بود. در نتیجه هنگامی که نیروهای اسپانیایی در سال ۱۴۲۱ به سواحل وراکروز رسیدند مردمان توتاناک و هواستک برای گرفتن انتقام خود به آنها پیوستند.
باقیماندههای شهر تاریخی ال تاجین تا سال ۱۷۸۵ برای نیروهای استسمارگر ناشناخته ماند. اما نیروهای اسپانیایی زمانی که به دنبال کشت غیرقانونی تنباکو در منطقه که بر خلاف قانون حق انحصاری کشت محصول بود میگشتند، با بقایای این شهر روبرو شدند. از آن پس این مکان به یکی از جاذبههای گردشگری برای توریستهایی مبدل شد که از اروپا به این سرزمین سفر میکردند. امروزه اما با وجود اینکه بناهای شهر تاریخی ال تاجین به عنوان شاهکار معماری منطقه مزو آمریکا شناخته میشوند، این مکان بازدید کنندگان بسیاری ندارد.
نکاتی که پیش از بازدید باید بدانید
برای بازدید از بقایای شهر تاریخی ال تاجین باید از شهر مکزیکو سیتی توسط اتوبوسهای ADO به شهر پاپانتلا (Papantla) بروید. از آنجایی که پیمودن این مسافت حداقل ۶ ساعت زمان میبرد بهتر است که سفر خود را به شب موکول کنید. بعد از رسیدن به پاپانتلا نیز باید تاکسی بگیرید تا با پیمودن یک مسافت ۱۵ دقیقهای به شهر تاریخی ال تاجین برسید. یکی از جاذبههای این منطقه تماشای مراسم رقص پرواز است که توسط بومیان اجرا میشود. اگر از این مراسم دیدن کردید حواستان باشد که حتما مبلغی به گروه اجرا کنندگان اهدا کنید. در کل میتوان گفت که شهر پاپانتلا نقطهای مناسب برای آغاز سفری ماجراجویانه در ایالت واراکروز است. پس بعد از بازدید از شهر تاریخی ال تاجین به سوی نقاط توریستی دیگر بروید. خوشبختانه در شهر اتوبوسهای زیادی تعبیه شدهاند که میتوانید با استفاده از آنها به نقاط گردشگری دیگر دسترسی پیدا کنید.